Ruch sprzyja rozwojowi umysłowemu oraz kształtowaniu woli i charakteru
Ruch trenuje nie tylko mięśnie, lecz również umysł i psychikę. Dostarcza doświadczeń
przestrzeni, czasu, schematu własnego ciała, koordynacji wzrokowo -ruchowej, wyostrza zmysł wzroku i słuchu. Dzieci w ruchu poznają nowe przestrzenie i jej granice, nie tylko w rozumieniu otoczenia fizycznego, lecz także społecznego.
Zespołowe gry i zabawy ruchowe uczą umiejętności społecznych:
współdziałania w grupie, zdrowego współzawodnictwa, umiejętności radzenia sobie z sukcesem i porażką, rozwiązywania konfliktów, dokonywania wyboru i krytycznego patrzenia na siebie, podporządkowania celów jednostki - celom grupy.
Ruch w sferze społeczno - wychowawczej kształtuje życzliwy stosunek do ludzi, przyczynia się do wzrostu zainteresowań oraz uczy konsekwencji w osiąganiu celów.
Argumenty przekonujące, że warto ćwiczyć, że warto być aktywnym fizycznie. Ruch sprawia, że dzieci mogą:
a) rozładować nadmierną energię;
b) dotlenić się - mózg stanowi tylko 2 % wagi ciała człowieka, ale potrzebuje ok. 25 % tlenu. Świeże powietrze poprawia znacznie koncentrację uwagi;
c) trenować zmysł równowagi - dzięki huśtaniu się, balansowaniu na murkach, chodzeniu po leżącej na ziemi linie, jeździe na rolkach, deskorolce, rowerze dzieci ćwiczą równowagę;
d)ruch jest lekiem na bezsenność -umiarkowane ćwiczenia mogą zlikwidować kłopoty ze snem. To dobry lek na bezsenność i nocne niepokoje. Poprawa snu jest efektem psychicznego i fizjologicznego odprężenia po wysiłku. Dzieci nadpobudliwe, wrażliwe oraz nocne marki będą łatwiej zasypiały i spokojniej spały, jeżeli w ciągu dnia dostarczymy im okazji do intensywnego ruchu.
e)polepsza nastrój - ćwiczenia fizyczne poprawiają stan u kładu nerwowego i wpływają na układ hormonalny. Dlatego ruch polepsza nastrój i przepędza ponure myśli, pomaga uspokoić emocje, rozładowuje napięcie i stres, ułatwia relaks. Podczas wysiłku fizycznego w mózgu powstają endorfiny zwane hormonami szczęścia.
f) rozwijać samodzielność, równowagę emocjonalną, hart psychiczny, odporność na stres, umiejętność psychicznej adaptacji do zmieniających się warunków, poczucie odpowiedzialności, zdyscyplinowanie i wytrwałość w pokonywaniu trudności.
Ruch pozwala zapobiegać wielu chorobom (wady postawy, nerwice, otyłość, niewydolność mięśniowa, cukrzyca itp.)
Aktywność fizyczna jest najlepszym antidotum na wiele dolegliwości związanych z cywilizacją. Wygodny tryb życia w komforcie cywilizacyjnym, stronienie od rekreacji ruchowej i sportu są najważniejszymi przyczynami nieprawidłowości rozwojowych, wad postawy, nerwic, otyłości, niewydolności mięśniowej, zaparć, cukrzycy, choroby nadciśnieniowej i wielu innych tzw. chorób cywilizacyjnych.
Ortopedzi ostrzegają, że wśród najmłodszych coraz częściej występują wady postawy: skrzywienie kręgosłupa, koślawe kolana i płaskostopie. Dzieci potrzebują więcej ruchu. Jest on naturalną potrzebą człowieka, która została stłumiona przez złe nawyki cywilizacyjne. Dzieci coraz więcej czasu spędzają przed telewizorem czy komputerem. Każde dziecko musi mieć czas i okazję by biegać, skakać, grać w piłkę, wędrować po lesie, pływać, wspinać się.
W jaki sposób możemy pomóc dzieciom, które unikają aktywności ruchowej?
- Przede wszystkim należy stwarzać okazje do ruchu i razem z dzieckiem bawić się.
- Trzeba szukać takich form aktywności, które sprawiają dziecku zadowolenie i radość.
- Podczas wspólnych zabaw należy dzieci motywować, zachęcać poprzez przekonywanie
i chwalenie za najdrobniejszy sukces.
- Nigdy nie wolno zmuszać dziecka do aktywności fizycznej, natomiast warto znaleźć wśród rówieśników dziecko z takimi samymi możliwościami ruchowymi i w trakcie wspólnych zabaw (ćwiczeń) chwalić za podejmowane próby. Dzięki temu wzrośnie samoocena dziecka a z czasem i satysfakcja z pokonywania własnej słabości.
Współpraca przedszkola ze środowiskiem rodzinnym, w zakresie rozwoju sprawności fizycznej dziecka w wieku przedszkolnym.
Poziom sprawność fizycznej zależy od wielu czynników. W dużym stopniu od wieku, płci, stanu psychofizycznego, samopoczucia, pory roku, sprawności aparatu ruchowego, uzdolnień ruchowych, umiejętności i nawyków ruchowych osoby. W kształtowaniu i promowaniu rozwoju sprawności ruchowej dziecka istotną rolę pełnią wzorce społeczne środowiska rodzinnego, rówieśniczego, przedszkolnego, w dalszym czasie szkolnego oraz odpowiednia atmosfera i postawa akceptująca rodziców i wychowawców. Środowisko, w którym funkcjonuje dziecko powinno stwarzać warunki do rozwijania jego sprawności fizycznej oraz motywować do podejmowania różnorodnych aktywności ruchowych.
Współdziałanie sprowadzać powinno się do wzajemnego respektowania przez rodziców i nauczycieli działań mających w konsekwencji przekazać dziecku odpowiednią wiedzę oraz kształtować przyzwyczajenia i nawyki prozdrowotne. Dziecko, mając poczucie bezpieczeństwa w przedszkolu oraz w rodzinie, z ochotą włączy się w proces edukacji, gdy będzie to kolejną interesującą w treści i w działaniu zabawą.
Wskazówki dla rodziców:
·bądź dla dziecka przykładem - sam/sama podejmuj aktywność fizyczną;
·planuj i organizuj aktywność ruchową wspólnie z dzieckiem;
·stwórz dziecku warunki do po dejmowania aktywności fizycznej;
·pozwól dziecku na samodzielny wybór rodzaju aktywności;
·rozmawiaj, dowiedz się dlaczego dziecko lubi bądź nie lubi uprawiać sportu;
·chwal za podejmowanie aktywności ruchowej;
·doceniaj wysiłek dziecka, motywuj go do podejmowania dalszych aktywności ruchowych.
Aktywność fizyczna ma bardzo pozytywny i duży wpływ na zdrowy i prawidłowy rozwój każdego człowieka. Zwłaszcza dzieci, których potrzeby ruchowe są wielkie (średnio 5 godzin dziennie), powinny wykorzystywać każdą okazję na uprawianie aktywności ruchowej jak i aktywny odpoczynek. Ważne jest by przede wszystkim dorośli dawali dzieciom dobry przykład dbania o swoje ciało i zdrowie oraz sprawność fizyczną i psychiczną. Uczmy je prawidłowych nawyków i wzorców ruchowych. Pomóżmy im poznawać możliwości ludzkiego ciała i odkrywać tajemnice skryte w ich małych organizmach.
Literatura:
1.Białas L., ''Ruch bramą do nauki", Bliżej Przedszkola, 2009, nr 5.
2.Fall- Ławryniuk M., "Ciało i umysł lubią ruch", Bliżej Przedszkola, 2009, nr 6.
3. Gniewkowski W., Wlaźnik K., "Wychowanie fizyczne", WSiP, Warszawa 1990.
4. Nadachewicz K., "Rola nauczyciela w rozwoju ruchowym dziecka", Wychowanie w przedszkolu, 2009, nr10.
5. Owczarek S."Gimnastyka Przedszkolaka", WSiP, Warszawa 2001.
6.Pasternak A., "Fit, czyli w dobrej formie. Kultura fizyczna przedszkolaka" , Bliżej Przedszkola, 2010, nr 12.
7. Wlaźnik K. , "Wychowanie fizyczne w przedszkolu", Przewodnik dla nauczyciela.